İnsan kulağı komplike ve karmaşık bir yapıda olduğu gibi hassas bir organdır. Vücudun dengede kalmasına büyük yardımı dokunuyor olsa da asıl işlevi bilindiği üzere sesleri algılamak ve güçlendirerek doğru bir şekilde beyne ulaşmasını sağlamaktır. Ne yazık ki ortamdaki yüksek sesler, hassas kulak yapısına zarar verebilir. Geçici ve hatta kalıcı bir işitme kaybına dahi neden olabilir. Yazının en başında kulak fonksiyonundan ön bilgi olarak bahsedeceğiz ki yazının devamını rahat algılanabilsin.
Kulak Fonksiyonu
- Kulaklarınız, ortamdaki ses dalgalarını yakalamak ve bu ses dalgalarını beyninizin yorumlayabileceği sinyallere çevirerek duyduğunuz şeyi algılamanızı sağlar.
- Ses dalgaları, kulak kanalından kulak zarına doğru ilerleyerek titreşir. Kulak zarının titreşimleri, orta kulaktaki üç minik kemiğe iletilir ve koklea adı verilen salyangoz yapısına dönüştürülür.
- Bu yapıdaki oluşum, sıvı dolu içi boş bir yapıdadır. Elastik bir zarın altına yerleşen özel bir sıvı ile doludur. Orta kulaktaki ses titreşimleri, kait lezyonunda, baziler dalgalanmalara neden olur.
- Bazillerin üstünde duyusal sac hücreleri de onunla birlikte hareket ederek işitsel sinir tarafından toplanan sinyalleri beyne göndererek elektrik sinyali oluştururlar.
Hasar
İşitme kaybının en yaygın nedeni yaşlılıktır. Gürültüye maruz kalma nedeni ise ikinci sırada gelir. Patlama, silah sesi, havai fişek gibi ani ve beklenmeyen yüksek sesler, geçici veya kalıcı bir işitme kaybına neden olabilir. Ayrıca çim biçme aletleri, elektrikli makineler veya aşırı yüksek seste müzik dinleme gibi olaylara sürekli maruz kalmak da geçici veya aşamalı işitme kaybına ses olabilir.
Gürültünün Zararlı Etkileri
Yüksek sese uzun süre maruz kalınması, kulaktaki sac hücrelerine yavaş yavaş zarar verir. Hasar gördükten sonra bu hücreler yeniden oluşamazlar. Yüksek sesler ayrıca koklear sinirine zarar verebilir ve beyninize işitsel sinyaller göndermesini engelleyebilir. 85 desibel ve daha yüksek ses maruz kalan insanlarda, kulaklarda kalıcı hasara neden olabilir.
Normal konuşma sesi 60 desibel, yoğun trafik ise 85 desibele tekabül etmektedir. Çim biçme makinesinin sesi ise 90 desibeldir. Silah ve havai fişek sesleri ise 110-150 desibel arasına tekabül etmektedir. 85 desibelin altındaki sesler tamamen normal ve insan sağlığına hiç bir zararı olmayan ses şiddetidir. Yüksek ses olarak kabul edilmezler ve kulağa zarar vermezler.
Yüksek Sesin Kulaktaki Hasarını Anlama
Uzun bir süre, yüksek sese maruz kaldığını düşünüyorsanız dikkatli olmalısınız. Örneğin çeşitli zamanlarda gelip giden kulak çınlamaları, kulak ağrısı vs. hissediyorsanız, özellikle de sessiz ortamlarda bu çınlamaya maruz kalıyorsanız, işitme hasarının farkında olmayabilirsiniz.
Kulak Hasarını Önleme
Gürültüyle kulak hasarının önlenmesi mümkündür.
- Gürültülü bir ortamda çalışıyorsanız, çalışırken koruyucu kulak tıkaçları kullanmanız en mantıklı eylem olacaktır.
- Ayrıca, çim biçme işlemi sırasında kulak tıkacı takmalı
- Yüksek ses çıkaran aletleri kullanırken veya konsere gittiğinizde, kendinize dikkat etmelisiniz.
- Çocuklarınızın işitme duyusunu, yüksek oyuncak kullanımlarını sınırlayarak ve kullandıkları elektronik cihazlarda ses seviyesinin düşük olmasını sağlayarak koruyabilirsiniz.